Mầm răng của con người hình thành và phát triển từ thời kỳ bào thai. Vì vậy, để có hàm răng khỏe mạnh, trẻ cần được chăm sóc răng miệng từ khi còn nằm trong bụng mẹ. Việc giữ vệ sinh và phòng bệnh răng miệng cần được duy trì suốt cuộc đời.
Sau đây là một số hướng dẫn cụ thể:
1. Thời kỳ bào thai
Bà mẹ cần được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi (1.200 mg canxi/ngày). Nguồn chứa canxi tốt nhất là sữa và sản phẩm từ sữa, cá nhỏ nguyên xương, nghêu, sò, ốc, tôm, cua. Nên uống 400-600 ml sữa/ngày.
2. Thời kỳ răng sữa (từ 0-6 tuổi)
Trong thời kỳ này, trẻ cần nhiều canxi để cung cấp cho hoạt động tạo xương, đóng thóp, vôi hóa răng. Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi chính. Để canxi được hấp thu tốt, cha mẹ cần cho bé tắm nắng mỗi buổi sáng (15-20 phút). Việc tắm nắng giúp cơ thể tạo ra vitamin D, một chất giúp hấp thu canxi.
Để phòng sâu răng, cần giữ vệ sinh răng miệng cho bé. Đối với trẻ dưới 24 tháng tuổi, nên chà răng bằng 1 miếng gạc hoặc khăn lông thấm nước sạch, mỗi ngày làm 1-2 lần (lúc ngủ dậy và trước khi đi ngủ). Với trẻ trên 24 tháng tuổi, người mẹ có thể dùng bàn chải mềm và nhỏ để chải răng cho bé ngày 2 lần. Chỉ sử dụng kem đánh răng khi bé đã biết nhả kem ra, lượng kem mỗi lần dùng chỉ nhỏ hơn hạt đậu. Đến 8-9 tuổi, trẻ đã có thể tự đánh răng đúng cách.
3. Thời kỳ răng vĩnh viễn
Đây là giai đoạn mà sự "bình yên" của hàm răng có nhiều yếu tố đe dọa. Trong đó, bệnh sâu răng và bệnh nha chu là hai mối đe dọa lớn nhất.
Trẻ cần biết chải răng đúng cách và thường xuyên, hạn chế ăn quà vặt, nhất là đồ ngọt và thực phẩm dễ bám dính lên mặt răng (như kẹo mạch nha, chocolate, kẹo lạc, nước ngọt). Cần tránh các thói quen có hại cho sự phát triển của hàm răng như cắn đồ vật, mút ngón tay.
Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám răng 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh răng miệng, tránh tình trạng mất răng quá sớm.
Mầm răng đầu tiên hình thành từ tháng thứ 5 của thời kỳ bào thai. Răng sữa (20 cái) bắt đầu xuất hiện khi bé 6 tháng tuổi (mọc lần lượt từng chiếc một hoặc mọc nhiều chiếc một lần). Thông thường, các răng sữa mọc theo thứ tự sau:
* 6-8 tháng tuổi: Mọc 4 răng cửa giữa.
* 7-11 tháng: 4 răng cửa bên.
* 10-16 tháng: 4 răng hàm số 1.
* 16-20 tháng: 4 răng nanh.
* 20-30 tháng: 4 răng hàm số 2.
Thông thường, số răng của bé bằng số tháng tuổi trừ đi 4.
Bé bắt đầu thay răng từ 6 tuổi, răng mọc trước sẽ thay trước, răng mọc sau thay sau. Răng vĩnh viễn gồm từ 28-32 cái, được hoàn tất lúc 22 tuổi.
Sức Khỏe & Đời Sống
Sau đây là một số hướng dẫn cụ thể:
1. Thời kỳ bào thai
Bà mẹ cần được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi (1.200 mg canxi/ngày). Nguồn chứa canxi tốt nhất là sữa và sản phẩm từ sữa, cá nhỏ nguyên xương, nghêu, sò, ốc, tôm, cua. Nên uống 400-600 ml sữa/ngày.
2. Thời kỳ răng sữa (từ 0-6 tuổi)
Trong thời kỳ này, trẻ cần nhiều canxi để cung cấp cho hoạt động tạo xương, đóng thóp, vôi hóa răng. Sữa và các chế phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi chính. Để canxi được hấp thu tốt, cha mẹ cần cho bé tắm nắng mỗi buổi sáng (15-20 phút). Việc tắm nắng giúp cơ thể tạo ra vitamin D, một chất giúp hấp thu canxi.
Để phòng sâu răng, cần giữ vệ sinh răng miệng cho bé. Đối với trẻ dưới 24 tháng tuổi, nên chà răng bằng 1 miếng gạc hoặc khăn lông thấm nước sạch, mỗi ngày làm 1-2 lần (lúc ngủ dậy và trước khi đi ngủ). Với trẻ trên 24 tháng tuổi, người mẹ có thể dùng bàn chải mềm và nhỏ để chải răng cho bé ngày 2 lần. Chỉ sử dụng kem đánh răng khi bé đã biết nhả kem ra, lượng kem mỗi lần dùng chỉ nhỏ hơn hạt đậu. Đến 8-9 tuổi, trẻ đã có thể tự đánh răng đúng cách.
3. Thời kỳ răng vĩnh viễn
Đây là giai đoạn mà sự "bình yên" của hàm răng có nhiều yếu tố đe dọa. Trong đó, bệnh sâu răng và bệnh nha chu là hai mối đe dọa lớn nhất.
Trẻ cần biết chải răng đúng cách và thường xuyên, hạn chế ăn quà vặt, nhất là đồ ngọt và thực phẩm dễ bám dính lên mặt răng (như kẹo mạch nha, chocolate, kẹo lạc, nước ngọt). Cần tránh các thói quen có hại cho sự phát triển của hàm răng như cắn đồ vật, mút ngón tay.
Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám răng 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh răng miệng, tránh tình trạng mất răng quá sớm.
Quá trình hình thành và phát triển của răng
* 6-8 tháng tuổi: Mọc 4 răng cửa giữa.
* 7-11 tháng: 4 răng cửa bên.
* 10-16 tháng: 4 răng hàm số 1.
* 16-20 tháng: 4 răng nanh.
* 20-30 tháng: 4 răng hàm số 2.
Thông thường, số răng của bé bằng số tháng tuổi trừ đi 4.
Bé bắt đầu thay răng từ 6 tuổi, răng mọc trước sẽ thay trước, răng mọc sau thay sau. Răng vĩnh viễn gồm từ 28-32 cái, được hoàn tất lúc 22 tuổi.
BS. Phan Nguyễn Thanh Bình
Sức Khỏe & Đời Sống
