Không chỉ là tác phẩm kiếm hiệp vĩ đại, các tác phẩm của Kim Dung còn là nguồn cảm hứng bất diệt đối với các nhà làm phim cổ trang Trung Quốc.
Kim Dung (sinh ngày 6/2/1924) là một trong những nhà văn ảnh hưởng nhất của văn học Trung Quốc hiện đại. Với 20 năm cầm bút, 15 cuốn tiểu thuyết để đời, Kim Dung được coi là tiểu thuyết gia võ hiệp thành công nhất.
Rất nhiều nhà làm phim sau này coi tiểu thuyết Kim Dung là mảnh đất màu mỡ để dựng nên những tác phẩm được khán giả chú ý. Dù sáng tác 15 tiểu thuyết và cuốn nào cũng được độc giả yêu mến, nhưng chỉ có một số tác phẩm của ông được dựng thành phim, thậm chí còn được làm lại nhiều lần.
Thần điêu đại hiệp: 8 lần (1976, 1983, 1984, 1995, 1998, 1999, 2006, 2014)
Thần điêu đại hiệp (hay còn gọi là Thần điêu hiệp lữ) được ra mắt năm 1959, lấy bối cảnh vào cuối thời Nam Tống. Câu chuyện xoay quanh tình yêu của hai nhân vật chính là Dương Quá và Tiểu Long Nữ giữa những cuộc chiến tang thương đẫm máu cả trên giang hồ lẫn chiến trường.
Cũng giống như những tác phẩm khác của Kim Dung, Thần điêu hiệp lữ đã được tác giả chỉnh sửa nhiều lần. Nội dung của bản lưu hành hiện tại có rất nhiều điểm khác biệt so với lần phát hành đầu tiên.
Trong 2 năm 1976 và 1983, TVB hai lần đưa Thần điêu đại hiệp lên sóng truyền hình, nhưng phiên bản 1983 được đánh giá cao hơn và xếp vào hàng kinh điển. Nhờ vai diễn Dương Quá và Tiểu Long Nữ, hai gương mặt trẻ là Lưu Đức Hoa và Trần Ngọc Liên bước lên hàng diễn viên hạng A, được truyền thông tung hô, khán giả yêu mến.
Năm 1995, TVB lại tiếp tục chuyển thể tác phẩm này với độ dài 35 tập. Sau thành công của bộ phiên bản trước, TVB gặp khá nhiều áp lực nhưng đáng mừng là bản phim 1995 vẫn nhận được sự đánh giá cao của người xem. “Người đẹp cổ trang" Lý Nhược Đồng đã thể hiện xuất sắc hình ảnh một Tiểu Long Nữ dứt khoát, lạnh lùng.
Năm 1998, truyền hình Singapore cũng sản xuất bộ phim Thần điêu đại hiệpvới nam nữ chính là cặp kim đồng – ngọc nữ Lý Minh Thuận và Phạm Văn Phương. Vốn là hai diễn viên nổi tiếng của Singapore nên tài diễn xuất cũng như nhan sắc của cặp đôi rất được lòng khán giả đất nước này.
Thần điêu đại hiệp 2006 là một trong những bộ phim Kim Dung thành công nhất về mặt truyền thông và hình ảnh. Ngoại cảnh đẹp, kỹ thuật quay tốt, đặc biệt diễn xuất chân thực của nam chính Huỳnh Hiểu Minh khiến bộ phim gây sốt ở nhiều nước châu Á. Tuy nhiên, vai nữ chính của Lưu Diệc Phi còn gặp phải nhiều phản ứng trái chiều của khán giả. Người thì hết lời khen ngợi vẻ đẹp thần tiên, người thì ra sức chê bai diễn xuất non tay của cô.
Không quá lời khi nói Thần điêu đại hiệp 2014 là bộ phim Kim Dung nhận nhiều gạch đá nhất. Ngay từ khi tạo hình Tiểu Long Nữ do Trần Nghiên Hy được tung ra, khán giả đã phản ứng dữ dội vì cho rằng nữ diễn viên 8x quá béo và không làm toát lên thần thái tiên nữ của nhân vật. Cùng với cốt truyện bị cắt xé thêm bớt, kĩ xảo rẻ tiền, bộ phim bị chê bai thậm tệ nhưng vẫn đạt rating khá ổn.
Lộc đỉnh ký: 6 lần (1984, 1992, 1998, 2000, 2008, 2014)
Lộc đỉnh ký là câu chuyện xoay quanh Vi Tiểu Bảo, một con người có hình ảnh pha trộn giữa tốt xấu, thiện ác, đồng thời trọng tình nghĩa bạn bè, có chí hiến thân vì nước nhưng cũng tiểu nhân gian xảo, mưu mô thủ đoạn, sẵn sàng hại bạn khi cần bảo vệ lợi ích của mình.
Tuy xuất thân hèm kém nhưng nhờ đầu óc mưu mẹo, miệng lưỡi dẻo kẹo, Tiểu Bảo tình cờ gặp gỡ và kết thân với hoàng đế trẻ tuổi Khang Hy. Cậu đạt được rất nhiều thành tựu tiến chức thăng quan quá sức tưởng tượng của mình.
Lộc đỉnh ký 1984 phiên bản TVB của Lương Triều Vỹ và Lưu Đức Hoa dù được quay khá thô sơ với phục trang, hóa trang kém xa so với tác phẩm hiện đại nhưng vẫn còn được yêu mến cho đến ngày nay. Đây cũng là bước đệm để hai diễn viên trẻ bước lên hàng sao lớn.
Trong số các diễn viên thể hiện vai Vi Tiểu Bảo, Trần Tiểu Xuân trong Lộc đỉnh ký 1998 của TVB được nhận xét là sát thực nhất với miêu tả của Kim Dung: gương mặt giảo hoạt, đôi mắt láo liên, ngoại hình không có gì nổi bật. Trần Tiểu Xuân hoàn toàn chinh phục khán giả với lối diễn linh hoạt.
Trong số các phiên bản, Lộc đỉnh ký 2000 do Trương Vệ Kiện đóng vai chính nhận khá nhiều gạch đá do cải biên sai lệch với nguyên tác. Kết thúc phim với cái chết của Kiến Ninh công chúa (Lâm Tâm Như) khiến nhiều người hâm mộ bất bình. Sự xuất hiện của Thư Kỳ trong vai Tiểu Ngư – mối tình đầu của Tiểu Bảo khiến nhiều khán giả không hài lòng.
Lộc đỉnh ký 2008 là phiên bản gây tranh cãi nhiều nhất. Huỳnh Hiểu Minh là Vi Tiểu Bảo đẹp trai nhất nhưng cũng là nhân vật chịu nhiều chỉ trích của người hâm mộ vì đa phần cho rằng, anh không giống với Vi Tiểu Bảo mà Kim Dung mô tả. Soái ca Chung Hán Lương vào vai vua Khang Hy đẹp trai không kém Vi Tiểu Bảo.
Tân Lộc đỉnh ký 2014: Trong phiên bản mới, Hàn Đống đảm nhận vai Vi Tiểu Bảo, con trai của một kỹ nữ, mù chữ nhưng lươn lẹo, giỏi mánh khóe và thủ đoạn. Hàn Đống được nhận xét là phù hợp với vai diễn Vi Tiểu Bảo – không quá đẹp trai nhưng vẫn có được 7 cô vợ xinh như mộng.
Anh hùng xạ điêu: 4 lần (1983, 1994, 2003, 2008)
Anh hùng xạ điêu (tên gốc là Xạ điêu anh hùng truyện) là một trong những tiểu thuyết võ hiệp của Kim Dung được đánh giá cao, xuất bản lần đầu năm 1957.
Phần đầu của tiểu thuyết xoay quanh tình bạn giữa Dương Thiết Tâm và Quách Khiếu Thiên, hai hiệp sĩ đã anh dũng chiến đấu chống sự tàn bạo của quân Kim. Mối quan hệ của hai gia đình khăng khít đến nỗi họ thề ước là khi con họ lớn lên, chúng sẽ kết nghĩa huynh đệ hoặc thành phu thê.
Phần hai của câu chuyện tập trung vào những gian nan đau khổ mà cả hai trải qua. Quách Tĩnh, con của Quách Khiếu Thiên lớn lên ở Mông Cổ, dưới sự bảo vệ của Thành Cát Tư Hãn. Dương Khang, con Dương Thiết Tâm sau này trở thành hoàng thân của nhà Kim.
Anh hùng xạ điêu bản TVB được sản xuất vào năm 1983. Bộ phim gồm 3 phần với tổng cộng 59 tập. Sau hơn 30 năm, hình ảnh cặp đôi Quách Tĩnh – Hoàng Dung do Huỳnh Nhật Hoa và Ông Mỹ Linh thủ vai vẫn được khán giả vô cùng yêu mến. Nhưng đáng tiếc là nữ chính Ông Mỹ Linh đã tự sát và qua đời năm 1985, khi sự nghiệp đang trên đà phát triển.
Năm 1994, TVB tiếp tục cho ra mắt một bản phim Anh hùng xạ điêu nữa dài 35 tập. Mặc dù không thể xóa mờ dấu ấn sâu đậm của phiên bản 1983 nhưng Anh hùng xạ điêu 1994 vẫn được yêu mến nhờ hình ảnh chỉn chu, kỹ xảo tiến bộ, bối cảnh thật, trang phục đẹp, nội dung cô đọng. Hai diễn viên chính là Trương Trí Lâm và Chu Ân cũng nhận được nhiều lời khen ngợi từ phía khán giả.
Năm 2003, đạo diễn tài năng Trương Kỷ Trung đưa cuốn truyện kinh điển này lên màn ảnh nhỏ và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của khán giả đại lục. Phim gồm 42 tập, được coi là bản chuyển thể xuất sắc nhất. Tính cách nhân vật cũng như tình huống truyện đều theo sát nguyên tác. Ngoại cảnh được quay ở nhiều danh lam thắng cảnh của Trung Quốc. Diễn xuất của diễn viên được đánh giá cao. Đặc biệt, Lý Á Bằng – Châu Tấn trở thành cặp đôi Quách Tĩnh – Hoàng Dung chuẩn mực trong mắt nhiều người.
Bản phim Anh hùng xạ điêu 2008 có sự tham gia của nhiều gương mặt đang nổi lúc bấy giờ như Hồ Ca, Lâm Y Thần, Viên Hoằng, Lưu Thi Thi nhưng không gây được nhiều sự chú ý. Thứ nhất do phim có quá nhiều thay đổi so với nguyên tác. Thứ hai là do Hồ Ca bị tai nạn ô tô nghiêm trọng khi đang trên đường cao tốc từ Hoành Điếm đi Thượng Hải, Lâm Y Thần thì đang quay dở bộ phim Thơ ngây 2 nên gây ra nhiều trở ngại cho đoàn làm phim.
Tiếu ngạo giang hồ: 4 lần (phim truyền hình 1996, 2001, 2013, phim điện ảnh 1991)
Tiếu ngạo giang hồ được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của tác giả, được in báo từ tháng 4/1967 đến tháng 10/1969.
Nội dung bộ truyện xoay quanh đề tài về tình bạn, tình yêu, sự dối trá, phản bội, những âm mưu và cả ham muốn quyền lực. Nhân vật trung tâm của truyện là Lệnh Hồ Xung, một đệ tử của chưởng môn phái Hoa Sơn Nhạc Bất Quần.
Xuyên suốt câu chuyện, người đọc được dẫn dắt theo hành trình trở thành một kiếm khách lẫy lừng của chàng lãng tử này, đồng thời trải nghiệm những chứng kiến của Lệnh Hồ Xung đối với nhiều âm mưu tranh quyền đoạt vị trên giang hồ.
Tiếu ngạo giang hồ: Đông Phương Bất Bại là bộ phim điện ảnh Hong Kong ra rạp năm 1991. Bộ phim không hoàn toàn theo sát với nguyên tác của Kim Dung, tập trung chính vào nhân vật Đông Phương Bất Bại (Lâm Thanh Hà thủ vai), còn cặp đôi Lệnh Hồ Xung – Nhậm Doanh Doanh (do Lý Liên Kiệt – Quan Chi Lâm đóng) chỉ chiếm tuyến phụ. Dù vậy phim vẫn được yêu thích. Đặc biệt, hình ảnh Đông Phương Bất Bại của Lâm Thanh Hà vẫn là đỉnh cao mà chưa ai vượt qua được.
Tiếu ngạo giang hồ phiên bản TVB dài 40 tập ra mắt năm 1996 do Lữ Tụng Hiền và Lương Nghệ Linh thủ vai chính không gây được dấu ấn trong lòng khán giả.
Bộ phim Tiếu ngạo giang hồ của Trung Quốc đại lục ra mắt năm 2001 là một trong những tác phẩm kinh điển được khán giả châu Á yêu mến suốt 15 năm qua. Phim do Trương Kỷ Trung đạo diễn, Lý Á Bằng và Hứa Tình thủ vai chính. Cũng từ tác phẩm này, Lý Á Bằng được ưu ái đặt cho biệt danh nam thần kiếm hiệp Kim Dung.
Tiếu ngạo giang hồ bản 2012 được giao cho biên kịch Vu Chính sản xuất, Hoắc Kiến Hoa, Trần Kiều Ân và Viên San San thủ vai chính. Dù đạt rating cao nhưng phim vẫn khiến fan của Kim Dung bức xúc vì không tôn trọng nguyên tác, tự do xuyên tạc nhiều tình tiết mới như để Đông Phương Bất Bại làm con gái, nảy sinh tình cảm với Lệnh Hồ Xung.
Ỷ Thiên Đồ Long ký: 4 lần (1986, 2000, 2003, 2009)
Ỷ Thiên Đồ Long ký (còn được dịch ra tiếng Việt là Cô gái Đồ Long) lấy bối cảnh vào cuối thời nhà Nguyên, triều đình đang bị suy yếu bởi các cuộc khởi nghĩa và vì sự xa hoa lãng phí của giới vương tộc.
Truyện xoay quanh Trương Vô Kỵ và mối tình phức tạp với 4 cô gái, bên cạnh đó là những âm mưu thủ đoạn đầy máu tanh trên giang hồ nhằm chiếm đoạt 2 món báu vật là Đồ Long đao và Ỷ Thiên kiếm, với lời đồn nếu tìm được bí mật trong đao kiếm sẽ hiệu triệu được thiên hạ.
Truyện kết thúc với sự sụp đổ của nhà Nguyên, người Mông Cổ phải rút về thảo nguyên phía bắc cùng với sự thành lập của nhà Minh bởi Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương.
Ỷ Thiên Đồ Long ký 1986 do Lương Triều Vỹ và Lê Mỹ Nhàn đóng chính. Cả hai đều được đánh giá là thể hiện nhân vật khá thành công, bám sát nguyên tác.
Ỷ Thiên Đồ Long ký phiên bản 2000 do TVB sản xuất có độ dài 42 tập. Trong khi nam chính Ngô Khải Hoa (vai Trương Vô Kỵ) bị chê quá già thì hai nữ chính là Lê Tư (vai Triệu Mẫn) và Xa Thi Mạn (vai Chu Chỉ Nhược) nhận nhiều lời khen ngợi cho lối diễn xuất nhí nhảnh, tự nhiên.
Ỷ Thiên Đồ Long ký 2003 với sự hợp tác của Đài Loan, Trung Quốc và Singapore được coi là bản phim với nhiều ngôi sao tên tuổi nhất: Tô Hữu Bằng (Trương Vô Kỵ), Giả Tịnh Văn (Triệu Mẫn), Cao Viên Viên (Chu Chỉ Nhược)… Đây là bộ phim hay và diễn xuất độc đáo, bối cảnh đẹp, tình yêu cảm động. Chính sự diễn xuất xuất sắc của các diễn viên cũng là một nét đẹp của bộ phim.
Ỷ Thiên Đồ Long ký 2009 do Đặng Siêu – An Dĩ Hiên đóng chính không quá nổi bật như các bộ phim khác của Kim Dung. Phim được quay tại nhiều danh thắng của Trung Quốc và phát sóng lần đầu tiên trên Đài truyền hình Ôn Châu vào tháng 10/2009.
Theo Dĩ An/Báo Đất Việt