Nhiều trường hợp stress nặng do thua lỗ chứng khoán
Từ đầu năm 2008 đến nay, tình hình kinh tế có nhiều biến động, giá vàng lên xuống khó lường, lạm phát gia tăng, thị trường chứng khoán và nhà đất liên tục tuột dốc, nhiều nhà đầu tư thua lỗ, nợ nần. Theo các bác sĩ chuyên khoa tâm thần kinh, nếu những nhà đầu tư không giữ được bình tĩnh, rất dễ dẫn đến tình trạng rối loạn tâm thần do căng thẳng, lo âu kéo dài.Muốn chết vì thua lỗ chứng khoán
Tại phòng khám tâm lý y khoa – tâm thần kinh Quốc Nam, có nhiều trường hợp đến gặp bác sĩ trong tình trạng stress nặng do thua lỗ chứng khoán, trong đó nữ nhiều hơn nam. Gần đây nhất là trường hợp chị N.T.M.H, 36 tuổi, đến gặp bác sĩ Lê Quốc Nam để tâm sự rằng chị muốn chết để thoát khỏi những áp lực của đời sống kinh tế. Chị H. làm cho một công ty nước ngoài nhưng đã lén chồng vay tiền mua chứng khoán, khi chứng khoán ngày càng tuột dốc, chị không dám nói với chồng. Ngay cả khi chị H. nghĩ đến chuyện bán đi số cổ phiếu mà chị đã mua vào thì cũng không đủ trả tiền lãi ngân hàng vì lãi suất gần đây đang tăng cao. Càng ngày, chị H. càng bi quan, chán nản, hay mệt mỏi, chẳng thiết ăn uống. Do tinh thần sa sút nên chị H. không tập trung vào công việc ở công ty, vì vậy chị càng gặp thêm sức ép từ sếp của mình do không hoàn thành công việc. Khi chị bày tỏ ý định tự tử, bác sĩ đã khuyên chị nên nói với chồng về tình trạng nợ của mình. Bác sĩ đã chữa chứng trầm cảm kèm theo nâng đỡ về tâm lý nhưng tình trạng nợ nần là cái gốc của mọi sự lo âu của chị H., vì vậy cần phải được giải quyết. Được bác sĩ động viên, chị H. đã dũng cảm thú nhận với chồng mọi chuyện và chồng chị đã giúp chị trả nợ.
Đối với những trường hợp căng thẳng do làm ăn thua lỗ hay bế tắc vì nợ nần, bác sĩ không giúp giải quyết được nguyên nhân gây ra tình trạng căng thẳng mà chỉ nâng đỡ tâm lý giúp người bệnh cảm thấy thoải mái, nhẹ nhàng để dễ dàng đối mặt hay chấp nhận tình trạng của mình, từ đó tìm ra những giải pháp khắc phục. Có người thua lỗ chứng khoán đã không suy nghĩ gì được, chỉ nằm một chỗ và hay mất ngủ nhưng khi bác sĩ khuyên phải chấp nhận thực tế để đổi lấy sự thanh thản đã đồng ý bán nhà để trả nợ.
Nên nhờ người thân giúp đỡ, san sẻ
Bác sĩ Lê Quốc Nam cho biết khi kinh tế thay đổi, đời sống cũng xuất hiện nhiều căng thẳng hơn vì sự phân hóa giàu nghèo đã gây ra những suy nghĩ về so sánh. Nếu sự so sánh nằm trong giới hạn khả năng của từng người thì mức độ áp lực vẫn còn chấp nhận được nhưng nếu ai đó đòi hỏi những điều quá sức mình sẽ dễ dẫn đến thất vọng và sau đó là trầm cảm.
Trầm cảm xuất hiện ở nữ nhiều hơn nam và mức độ chịu đựng tùy thuộc ở khả năng của từng người. Ban đầu, tình trạng stress hay căng thẳng xuất hiện với những biểu hiện không bình thường như thường xuyên khó ngủ, hay cáu gắt với người chung quanh, dễ nặng đầu, buồn nản, luôn luôn mệt mỏi, ngay cả khi mới ngủ dậy cũng thấy mệt. Nếu để lâu, những rối loạn lo âu này sẽ dẫn đến trầm cảm làm cho người bệnh không kiểm soát được hành vi của mình. Stress xảy ra thường xuyên có tác hại khá nghiêm trọng đến sức khỏe và làm giảm chất lượng cuộc sống. Nếu hoàn cảnh gây stress kéo dài sẽ gây ra tình trạng mòn mỏi, kiệt quệ thể hiện qua những biểu hiện như cảm giác kiệt sức về mặt thể chất và tâm thần, cảm giác không ai có thể giúp mình được và tuyệt vọng. Nguy hiểm nhất là xuất hiện những cảm xúc tiêu cực, tự đánh giá thấp bản thân, có khi dẫn đến tự tử như là một cách lựa chọn để thoát khỏi sự căng thẳng.
Để thoát khỏi những căng thẳng, theo bác sĩ Nam, đầu tiên người bệnh cần xác định nguyên nhân gây stress và xác định điều gì mình có thể làm để cải thiện tình hình, điều gì cần người khác giúp đỡ, chia các biện pháp giải quyết ra thành nhiều bước nhỏ để thực hiện theo một thời gian biểu. Quan trọng nhất là cần bày tỏ những khó khăn với người thân để được giúp đỡ, san sẻ vì nếu đối phó một mình rất dễ rơi vào tình trạng thiếu sáng suốt. Song song đó, cần có chế độ nghỉ ngơi thích hợp, các biện pháp thư giãn như tập thể dục thể thao, nghe nhạc, xem phim, hít thở sâu...
Dễ mắc bệnh tim mạch, bệnh tiêu hóa
Bên cạnh tình trạng rối loạn tâm thần hay rối loạn trầm cảm do lo âu, một số trường hợp còn gặp những biểu hiện ở cơ thể khi căng thẳng như hồi hộp, tim đập nhanh, khó thở nhưng khi đi khám ở bác sĩ tim mạch thì không tìm ra nguyên nhân hoặc chữa hoài không hết. Hoặc có một số người khi lo lắng quá mức lại gặp những triệu chứng về tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, ăn không tiêu nhưng bác sĩ không thể phát hiện được bệnh qua việc thăm khám tiêu hóa hay nội soi dạ dày. Vì vậy, đã có nhiều người đến gặp bác sĩ tâm thần kinh vào lúc tình trạng lo âu đã trở nên nặng nề sau khi bệnh nhân điều trị tim mạch, hen suyễn hay tiêu hóa một thời gian dài mà không khỏi. Trầm cảm sẽ dẫn đến hay làm trầm trọng thêm các bệnh lý về mặt cơ thể mà bệnh nhân đã có sẵn trước đó như bệnh tim mạch, phổi, dạ dày, tá tràng, suyễn hay nghiện rượu gây giảm sút trầm trọng chất lượng cuộc sống hoặc dẫn đến tử vong do những bệnh lý này.
Theo Nhất Phương