Bác sĩ Nguyễn Thị Tường Vân, Viện Các bệnh nhiệt đới và truyền nhiễm quốc gia, cho rằng nếu rửa rau sống bằng nước lã thông thường, 95% trứng giun, sán còn bám trên lá. Nếu ngâm bằng nước lã trong 30 phút, số trứng giun, sán còn bám trụ là 70%. Còn ngâm nước muối, vẫn còn 45% trứng giun, sán bám trên lá rau!
Theo bác sĩ Vân, một trong những lý do khiến món rau sống bỗng thành... nguyên nhân gây bệnh là do tập quán trồng rau của chúng ta. Rau sống, rau thơm cũng được trồng như các loại rau khác trên mặt đất và ở nhiều vùng được tưới bằng phân tươi, chưa qua ủ hoai, trong khi ở nhiều nước người ta thường trồng rau sống trên các phên đặt nghiêng, trong nhà kính, nhà lưới nên không có mưa. Trứng giun, sán bám lại trên lá rau, rồi lại bị "bắn" lên thêm mỗi khi trời mưa. Những trứng này bám thành kén khô trên lá, rất khó bong nếu chỉ rửa bằng nước lã thông thường. Hầu hết những ca tiêu chảy cấp vào viện từ cuối tháng mười hai đến nay đều có ăn rau sống trước khi mắc bệnh.
Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm Trần Đáng thì kêu trời về vệ sinh rau sống. Theo ông Đáng, trong các cuộc kiểm tra gần đây nhất tại các vùng trồng rau, rải rác vẫn phát hiện nhà vườn tưới rau bằng phân tươi, bằng nguồn nước thải bị ô nhiễm. "Kiểm tra tại một nhà hàng rất lớn, có tên tuổi hẳn hoi, chúng tôi thấy họ rửa đi rửa lại nhiều rổ rau bằng một chậu nước đen sì. Vệ sinh rau sống ở các hàng ăn đều có vấn đề”- ông Đáng nói.
Cũng theo ông Đáng, nhiều nghiên cứu cho thấy vi khuẩn gây bệnh tả có thể sống trên rau sống 3-7 ngày, có những tác giả công bố vi khuẩn này có thể sống trên rau hơn một tuần. Các mầm bệnh khác như e.coli có thể sống trên rau sống 1-2 tuần, trứng giun thì có thể sống tới 36 ngày trên rau xà lách, rau húng chó...
Trong vụ dịch tiêu chảy cấp cuối 2007, nhiều vùng sản xuất rau thơm, xà lách đã phải bỏ rau ngoài ruộng vì giá rẻ, người mua lo ngại mắc bệnh. Ông Đáng nói Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã ban hành qui trình sản xuất rau an toàn, tập trung tuyên truyền cho người trồng rau về các tiêu chuẩn và điều kiện sản xuất rau sạch, tưới bằng nước sạch hoặc trồng theo phương pháp thủy canh.
Với người dùng, nên rửa rau sống, rau thơm ngập nước hoặc dưới vòi nước chảy. Nên ngâm rau trong nước 30 phút với nước pha thuốc tím hoặc muối .
Lan Anh